Tai biến mạch máu não (TBMMN) là bệnh hay gặp nhất ở người cao tuổi, thường là biến chứng nặng của cao huyết áp, xơ vữa động mạch. Người trẻ tuổi cũng có thể mắc bệnh này do biến chứng của bệnh tim mạch hay do dị dạng mạch máu não.
Tai biến mạch máu não
Đây là biểu hiện bệnh lý bao gồm phần lớn những trường hợp chảy máu trong não, màng não và nhũn não. Nhìn chung trên thế giới, TBMMN thường đứng thứ 3 về tỷ lệ tử vong (sau bệnh tim và ung thư). Bệnh cần được quan tâm không chỉ ở tỷ lệ tử vong cao mà nếu bệnh nhân qua được giai đoạn cấp thường mắc nhiều di chứng nặng nề về sau. Theo nghiên cứu của Russell thì tỷ lệ tử vong giai đoạn đầu của bệnh là 15%, và 50% bệnh nhân sống thì tàn phế. Theo GS. Phạm Khuê, tiến triển bệnh suất huyết não nặng nói chung có thể 2/3 số trường hợp dẫn tới tử vong . Những di chứng thường gặp là liệt nửa người, giảm trương lực cơ kèm theo các dấu hiệu liệt khu trú khác, rối loạn thần kinh thực vật, tăng tiết dịch phế quản dẫn tới nhiễm trùng đường hô hấp ,tiết niệu, rối loạn đại tiểu tiện, các di chứng thần kinh nặng nề (giảm trí tuệ, sa sút tinh thần). Do nằm lâu bệnh thường bị loét vùng mông, cùng cụt, chỏm xương đùi. Đây là tổn thương khó chữa, nhất là ở bệnh nhân suy kiệt.
Điều trị bằng oxy cao áp
Điều trị TBMMN chủ yếu dùng nội khoa (trừ trường hợp tạo khối máu cục tự phát trong não có thể giải quyết tốt bằng phẫu thuật thần kinh). Nhìn chung để đối phó với giai đoạn cấp của TBMMN, cần phải có biện pháp tích cực chống phù não, đảm bảo thông khí, dinh dưỡng chống loét, chống bội nhiễm. Điều trị các biến chứng, ngoài dùng thuốc, bệnh nhân cần được tập vật lý trị liệu, châm cứu, thể dục trị liệu pháp…
Hình ảnh bệnh nhân tai biến trước và sau khi điều trị bằng oxy cao áp tại Viện Học Biển
Hệ thống cao áp là phương pháp tham gia một cách tích cực vào cấp cứu và điều trị các di chứng của TBMMN. Phương pháp này không chỉ cung cấp đủ oxy cho quá trình chuyển hóa các chất vốn rất cần để não tồn tại, hoạt động và phát triển . Oxy được coi là chất cần thiết bậc nhất của não. Trong bệnh TBMMN xuất hiện vòng lẩn quẩn : Thiếu máu, thiếu oxy dẫn tới phù não . Phù não lại gây chèn ép mạch máu làm nặng thêm tình trạng thiếu máu. Thiếu máu nhiều làm phù tăng thêm, tổn thương não nặng thêm. OXCA có tác dụng làm co mạch, giảm tính thấm thành mạch có tác dụng chống phù não, giảm áp lực nội sọ. Đây là hai yêu cầu quan trọng trong cấp cứu và điều trị TBMMN. OXCA còn có tác dụng kích thích hoạt tính chống đông máu của huyết thanh, làm tan các cục máu gây tắc mạch – yếu tố bệnh sinh quan trọng của bệnh nhũn não – . Sau giai đoạn cấp , não bị tổn thương, chức năng của não bị ảnh hưởng nhiều. Hoạt động của toàn cơ thể (đặc biệt là những cơ quan do vùng não bị tổn thương chỉ huy) bị ảnh hưởng nhiều, nhất là hệ vận động và vận mạch. Tình trạng thiểu dưỡng, thiếu oxy dần phát triển toàn cơ thể.
Ngoài tai biến mạch máu não, Oxy cao áp hỗ trợ xạ trị trong điều trị ung thư.
OXCA cần thiết trong điều trị TBMMN thời kỳ cấp cũng như điều trị các di chứng. Bệnh nhân được điều trị kết hợp OXCA càng sớm càng có tác dụng cứu sống bệnh nhân, giảm tử vong, giảm các biến chứng, chữa các di chứng của bệnh.